Potrebno nam je novo viđenje stvari

Pred čitaocima se nalazi prvi broj “EYE TO I” časopisa posvećenog savremenoj vizuelnoj umetnosti. Po svojoj strukturi, ovo izdanje se nalazi na razmeđi zbornika i časopisa. Njegovu osnovu čine “dugočitajući” eseji koji se odnose na pitanja savremene umetničke prakse, te specifične umetničke produkcije i fenomene. Autori tekstova su teoretičari i istoričari umetnosti koji dolaze iz regiona Jugoistočne Evrope, iz kog dolaze i četiri predstavljena umetnika.

U vreme koje definišu kratke informacije i limitirani opseg pažnje, diktirani od strane protokola društvenih mreža i digitalnih medija, opredelili smo se za štampano izdanje koje predstavlja tekstove za koje je potrebno izdvojiti vreme da se pročitaju. U ovom prelomnom periodu kako za sistem savremene umetnosti, tako i za istoriju sveta generalno, razumemo da postojeća rešenja i u oblasti umetnosti više nisu sasvim primenjiva. To stvar vraća samom mišljenju.

Nova situacija traži novo mišljenje. A novo mišljenje nadamo se da može uticati na novo viđenje problema. Zato predstavljamo tekstove Jovana Čekića, Nikole Dedića, Zorana Gajića, Gorana Gocića, Saše Janjića, Petra Jevremovića, Marija Kopića, Miška Šuvakovića, Jelene Vesić i Anice Tucakov, čiji se raspon tema kreće od uvida u savremenu umetničku situaciju, do rada pojedinačnih umetnika.

Prvo izdanje “EYE TO I” predstavlja i radove četiri umetnika, različitih generacija, koji i sa različitih pozicija problematizuju ključne fenomene vremena.

Poznati konceptualni (anti)umetnik Goran Đorđević (1950), koji je u velikom delu svoje karijere problematizovao pitanje sistema savremene umetnosti, ali i same umetnosti, sa druge strane pod imenom Gregor Mobius pažnju usmerava na problem dešifrovanja uputstava za sopstvenu upotrebu, sadržanih u DNK, ali pogled usmerava i prema pitanjima razvoja biosfere kao samosvesnog bića. Ličnost koja u svom radu sa jedne strane problematizuje ruševine sistema koji ostaju iza nas, dok sa druge strane Mebijusove trake, u ovim trenucima gde jasno ulazimo u novu istorijsku epohu, vraća pogled na pitanje očuvanja života i daljih evolutivnih etapa.

Zoran Todorović (1965) je umetnik koji većinom deluje u polju novomedijskih i transmedijskih umetničkih praksi, kroz video performans, akcije i instalacije. U svojim radovima tematizuje pitanja biopolitičke uprave i kontrole. Telo prepoznaje kao poprište političke borbe, te zato njegov rad i radikalno tretira telo i telesne resurse, istražujući senzorna polja odnosa tela i mašine, nove biomedicinske procedure i uslove eksploatacije.

Nove modele eksploatacije i ekstraktivizma istražuju mape i kartografski eseji Vladana Jolera (1977), vizuelnog umetnika i istraživača, koji nam pružaju mogućnost uprizoravanja akutne faze savremene društvene situacije, odnosno sagledavanje odnosa koji postoje između elemenata sistema tehnološke eksploatacije i principa savremene ekstrakcije.

Najzad, umetničku praksu Igora Simića (1988) takođe karakteriše hibridni izraz više medija, čije granice ispituje, proširuje i spaja – video umetnost, film, filozofski esej, pripovedanje, te u poslednje vreme i polje kompjuterskih igara, muzike i lecture performansa. Njegovi cross-media projekti zasnovani su na filozofsko-esejističkom narativu, koji ponekad prati, a ponekad se suprotstavlja prirodi kinematografskog izraza i medijskog postupka, dok tematizuje pitanja odnosa čoveka i mašine, isplativost međuljudskih odnosa, različite forme eksploatacije ljudi, ali i drugih planetarnih resursa.

Ukrštanjem različitih putanja ovih radova i tekstova verujemo da možemo dobiti jednu dublju refleksiju vremena. U svetlu te refleksije stvari mogu postati vidljive na jedan novi način. I to je smisao i postojanja dva naziva ovog izdanja, koje na poleđini označava inverzija naziva sa naslovne strane “I TO EYE”.

CONTENT:
5-7
Anica Tucakov
From EYE TO I to I TO EYE
8-15
Jovan Čekić
The Art of Multitude
16-17
Artist Profile Igor Simić
18-29
Igor Simić
Notes on multimedia montage
30-31
A Brief Guide: Art Institutions
Museum of Contemporary Art Belgrade
Museum of Contemporary Art of Vojvodina, Novi Sad
32-39
Mario Kopić
From the good life to the bare life
40-41
Artist Profile
Zoran Todorović
42-49
Miško Šuvaković
Unavoidable antagonisms of three biopolitics
50-53
Zoran Gajić
An Undistilled Critique
54-63
Nikola Dedić
The other line and the Yugoslav ‘third way’: the birth of the new artistic practice in the era of market socialism (1965-1974)
64-65
Former Artist / Researcher Profile
Goran Đorđević / Gregor Mobius
66-67
Gregor Mobius
Visual Representation of RNA/DNA
68-73
Jelena Vesić
Harbingers of the Apocalipse and other stories
74-83
Saša Janjić
Art as Institutional Criticism
84-85
A Brief Guide: Art Events
October Salon, Nadežda Petrović Memorial
86-95
Petar Jevremović
A brief apology for Light or The tale of the happy poet
96-103
Goran Gocić
Biopolitics, Reality shows and Social networks
104-105
Artist Profile
Vladan Joler
106-105
Anica Tucakov
“I thought I saw convicts!”
116-119
Authors
IMPRESUM:
 Publisher: NGO “Anonymous said:”, Belgrade, Serbia
Represented by: Sandra Marković Milisavljević
Editor-in-Chief: Anica Tucakov
Graphic design and layout: Monika Lang
Translation to English: Katarina Radović, Jovan Jakić
Proofreading: Jonathan Boulting
Printed by: Službeni glasnik, Belgrade
Belgrade, Autumn 2022.
This publication is supported by the Ministry of Culture of the Republic of Serbia